Istotą pedagogiki specjalnej jest niesienie pomocy i wsparcia osobom z różnorodnymi ograniczeniami, które w dużym stopniu wpływają na ich proces kształcenia, wychowania, jak również socjalizacji. Jej zadaniem jest nauczanie, wspomaganie wychowywania, a przede wszystkim rewalidacja, czyli usprawnianie obniżonych funkcji i kompensowanie ich poprzez te, które są prawidłowo wykształcone. Pedagog specjalny zajmuje się zatem prowadzeniem zajęć rewalidacyjnych, czyli takich, które mają za zadanie w jak najskuteczniejszy sposób korygować występujące deficyty, ale także starać się zastępować obniżone funkcje tymi, które stanowią mocne strony dziecka. Pedagog specjalny ma pomagać rozwijać potencjał oraz motywować do wysiłku poznawczego osoby przejawiające ponadprzeciętne zdolności intelektualne.

Głównym celem oraz przedmiotem działań pedagoga specjalnego jest:

- kształcenie,

- wychowanie,

-poprawę funkcjonowania dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi na każdej płaszczyźnie